درمان آلرژي هاي چشم

اما در افرادي كه به گرد و خاك خانگي، كپك ها، مو و پر حيوانات يا مواد شيميايي يا داروهاي خاص حساسيت دارند، ممكن است علائم حساسيت در هر فصلي از سال ايجاد شود. ورم ملتحمه آلرژيك فصلي، اغلب با آب ريزش از بيني همراه است.

علائم مهم ورم ملتحمه آلرژيك عبارتند از: خارش، سوزش و قرمزي چشم ها، اشك ريزش، ترشحات آبكي و تورم پلك و ملتحمه.

از آنجا كه اكثر علائم حاد بيماري ناشي از آزاد شدن هيستامين در بافت ملتحمه است، درمان انتخابي اين علائم استفاده از قطره هاي چشمي آنتي هيستامين است. 

جهت پيشگيري از بروز اين علائم مي توان از قطره هاي پايدار كننده ماست سل ها(mast cells) استفاده كرد. همچنين در موارد حساسيت خيلي شديد، مي توان با نظر چشم پزشك از قطره هاي استروئيدي براي مدت كوتاهي استفاده كرد. شربت ها و قرص هاي آنتي هيستامين معمولا روي علائم چشمي بيمار چندان مؤثر نيستند، اما براي كنترل آب ريزش بيني و علائم پوستي حساسيت به كار مي روند.

ورم ملتحمه همراه با درماتيت آتوپيك(Atopic dermatitis)

درماتيت آتوپيك نوعي حساسيت شديد پوستي است كه با خارش شديد همراه است و اغلب در بچه ها و نوجوانان ظاهر مي شود.

علائم چشمي اين بيماري معمولا نوجوانان و جوانان بخصوص پسرها را درگير مي كند. علامت چشمي اصلي اين بيماري، خارش شديد و قرمزي پلك هاست. چشم ها ترشحات فراوان دارند و پلك ها حالت پوسته پوسته و دلمه بسته پيدا مي كنند. پلك ها ضخيم و سفت مي شوند و گاهي حساسيت به نور ايجاد مي شود.

اين بيماري در صورت درمان نامناسب، به علت خارش مزمن و خراش مكرر سطح قرنيه توسط سطح ناهموار پلك ها، باعث ايجاد لك قرنيه و تاري ديد مي گردد.

گاهي اوقات مصرف برخي مواد غذايي حساسيت زا مثل تخم مرغ، آجيل، توت فرنگي، گوجه فرنگي، بادنجان، ادويه ها، شير و ماهي ممكن است باعث بدتر شدن علائم پوستي و چشمي درماتيت آتوپيك شود. در اين حالت حذف اين مواد از رژيم غذايي به كنترل بيماري كمك مي كند. به علاوه مواد حساسيت زاي موجود در هوا مثل گرد و خاك خانگي، كپك ها، مو و پرز حيوانات نيز مي تواند باعث شديدتر شدن علائم در افراد مبتلا شود.

پايه اصلي درمان اين بيماري استفاده از آنتي هيستامين هاي خوراكي قوي براي كنترل خارش است. استفاده از قطره هاي آنتي هيستامين، قطره هاي پايدار كننده ماست سل ها و در موارد شديد دوره هاي كوتاه مدت قطره هاي استروئيدي مي تواند به كنترل علائم چشمي كمك كند.

گاهي اوقات يك عفونت ميكروبي در پلك ها هم زمان با درماتيت آتوپيك ايجاد مي شود كه باعث بدتر شدن خارش و ساير علائم چشمي مي شود. در اين حالت درمان عفونت با استفاده از قطره ها و پمادهاي آنتي بيوتيك و شستشوي مكرر پلك ها مي تواند به رفع عفونت و بهتر شدن علائم كمك كند.

علائم چشمي درماتيت آتوپيك ممكن است فرد را سال ها درگير كند. به علاوه در افراد مبتلا به اين بيماري احتمال ايجاد آب مرواريد (كاتاراكت) و لك قرنيه، بيشتر از افراد عادي است. به همين دلايل اين افراد بايد مرتباً تحت نظر چشم پزشك باشند.

كراتوكنژنكتيويت بهاره (Vernal Keratoconjunctivitis)

كراتوكنژنكتيويت (التهاب ملتحمه و قرنيه) بهاره بيماري شايعي نيست.اين بيماري اغلب در مناطق روستايي گرمسير و در نوجوانان، بخصوص پسرها اتفاق مي افتد و قبل از 20 سالگي به تدريج بهبود مي يابد.

بيماري معمولاً از اواسط بهار كه هوا رو به گرمي مي رود شروع مي شود و پس از 2 تا 3 ماه كم كم برطرف مي شود و در سال بعد مجددا عود مي كند.

در اين بيماري چشم ها خارش شديد پيدا مي كند و پلك ها متورم و سنگين مي شوند(گاهي به همين علت فرد ظاهر خواب آلوده پيدا مي كند). ممكن است حساسيت به نور ايجاد گردد. معمولاً ترشحات شيري رنگ چسبناك در گوشه چشم ها جمع مي شود. در پشت پلك بالايي ظاهر سنگ فرشي ايجاد مي شود(اين منظره در معاينه، با ميكروسكوپ چشم پزشكي به راحتي با برگرداندن پلك قابل مشاهده است). همچنين به علت تجمع سلول هاي التهابي در ملتحمه ممكن است لكه هاي سفيدرنگي در ملتحمه و دور قرنيه ديده شود. گاهي اوقات در اين بيماران بافت ملتحمه در اطراف قرنيه حالت برجسته پيدا مي كند.

كراتوكنژنكتيويت بهاره مي تواند به علت خارش هاي مكرر باعث ايجاد خراش و لك قرنيه شود.

مؤثرترين درمان اين بيماري، استفاده از قطره هاي استروئيد چشمي (براي مدت كوتاه و زير نظر چشم پزشك) است. مي توان براي كمك به كنترل بيماري و جلوگيري از عود آن از قطره هاي پايدار كننده ماست سل ها و قطره هاي آنتي هيستامين موضعي نيز استفاده كرد. استفاده از عينك هاي آفتابي با شيشه بزرگ و دسته هاي ضخيم (كه از ورود گرد و خاك به چشم جلوگيري مي كند) مي تواند به كنترل بيماري كمك كند. همچنين استفاده از كمپرس آب سرد و خنك كردن محل زندگي مي تواند تا حدي علائم را تسكين بخشد.

حساسيت ناشي از لنز تماسي (كنتاكت لنز)

هر جسم خارجي كه به صورت مزمن با ملتحمه و سطح داخلي پلك در تماس باشد، مي تواند باعث بروز حساسيت شود.

در مورد لنز تماسي خود لنز، رسوبات پروتئيني ايجاد شده بر روي لنز و محلول هاي تميز كننده لنز(به خصوص مواد نگهدارنده موجود در محلول) مي تواند موجب ايجاد حساسيت شود. خوابيدن با لنز تماسي احتمال ايجاد حساسيت را شديداً افزايش مي دهد.

حساسيت به لنز تماسي معمولا به صورت قرمزي و خارش چشم و ايجاد ترشحات فراوان و غليظ بروز مي كند. به علاوه معمولا در سطح خلفي پشت پلك فوقاني حالت پشته پشته ايجاد مي شود(اين پشته ها در حقيقت برجستگي هاي طبيعي ملتحمه هستند كه پاپيلا نام دارند و در اثر حساسيت بصورت غير طبيعي بزرگ و برجسته مي شوند).

مؤثرترين درمان اين نوع حساسيت، توقف استفاده از لنز تماسي است. معمولاً قرمزي و خارش چشم چند روز تا چند هفته پس از توقف استفاده از لنز بهبود مي يابد، اما برطرف شدن برجستگي هاي پشت پلك(پاپيلاها) ممكن است چندين ماه طول بكشد.

در صورتي كه نتوان از عينك يا روش هاي ديگر براي اصلاح ديد استفاده كرد و فرد ناچار به استفاده از لنز باشد تغيير نوع لنز، تميز كردن مكرر لنز و شستشوي كامل رسوبات پروتئيني و سپس آبكشي دقيق با آب مقطر و يا استفاده از لنزهايي كه به صورت روزانه تعويض مي شوند ممكن است به بهبود اين عارضه كمك كند.

به علاوه، ممكن است لازم باشد قطره هاي چشمي پايدار كننده ماست سل ها تا چند ماه در اين افراد مصرف شود(در موقع استفاده از قطره بايد لنز تماسي را از چشم خارج كرد).

حساسيت هاي پلك

حساسيت هاي پلك اغلب نوعي واكنش حساسيتي ويروس است كه در اثر برخورد مستقيم با يك ماده آلرژي زاي خاص ايجاد مي شود.

اين عارضه معمولاً در اثر تماس با مواد شوينده يا مواد آرايشي اتفاق مي افتد و به همين دليل در خانم ها شايع تر است(لاك ناخن در صورت ماليدن دست ها به چشم مي تواند اين عارضه را ايجاد كند).

علائم اين نوع حساسيت معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از برخورد با ماده آلرژي زا اتفاق مي افتد. معمولا پلك ها دچار خارش شديد و قرمزي مي شود، ممكن است جوش هاي ريز آبكي روي پلك ها ايجاد شود. گاهي ملتحمه نيز قرمز مي شود. درصورتي كه فرد به طور مكرر با ماده آلرژي زا در تماس باشد پوست پلك ها ضخيم شده حالت چرمي پيدا مي كند و پلك كلفت مي شود.

بهترين درمان اين عارضه، شناسايي ماده مولد حساسيت و پرهيز از آن است. در موارد حاد،استفاده از يك پماد چشمي استروئيدي ملايم براي مدت چند روز مي تواند به كنترل علائم كمك كند. درصورتي كه عفونت ميكروبي به ضايعه حساسيتي پلك اضافه شود، لازم است عفونت با داروهاي آنتي بيوتيكي درمان شود